Kultura w skali mikro?

Wśród pism kulturalnych ciągle niewielki odsetek stanowią takie, w których zawarta treść sugeruje otwarcie się na margines, na dyskusję o codzienności, o rzeczach małych, niezauważalnych; na coś, co często się pomija, ale co równie często zaważa na całości.

W tytule pisma  „mała kultura współczesna” znajduje się wszystko – redakcja zaznacza, że inspiracją stała się sieć, bo mieści się tu wiele (za wiele), i to „wiele” jest często bardzo niepewne. Niepewność wiedzy i chęć dyskusji o tym, co aktualnie frapuje autora i społeczeństwo zaważyły na kształcie „mkw”. Wszystko tutaj pisane jest małymi literami: tytuł pisma, tytuły artykułów, nazwiska autorów – tym razem nie o skromność chodzi, lecz o nawiązanie do filozofii wykoncypowanej przez redakcję. 

Tytuły każdej z odsłon, czyli jakoby każdego numeru, są ściśle stematyzowane i mówią o problemach codzienności, uwrażliwiają na potrzeby innych i krytykują współczesność. Wśród nich dostrzec można pewną powtarzalność, mimo że tematyka jest bardzo różnorodna. Powtarzalność ta polega na ukierunkowaniu odbiorcy na szerszy ogląd rzeczywistości. Autorzy wymuszają na odbiorcach wpatrywanie się w siebie i w to, co „siebie” otacza. Styl artykułów i oprawa graficzna są często kontrowersyjne, ironiczne i pełne gier z odbiorcami. Na przykład… skarpetki, które od razu przykuły moją uwagę, wywołując uśmiech na twarzy. Jest to ilustracja pt. Skarpetki nie do pary do artykułu Zuzanny Kowner Cały syf świata stylem odpowiadającemu gatunkowi bloga. Perspektywa zmienia się wraz z nadaniem tytułu, uśmiech znika, zostaje powaga i chęć czytania. Kowner zagrała na emocjach i poczuciu bliskości z odbiorcą. O czym jest tekst? O relacjach na Tinderze? Raczej nie. To tekst o granicach własnej wolności, strachu, o seksualności i kulturowych nawykach, o cielesności i naturze ludzkiej, ale też o prawdziwej miłości. Tekst jest dość kontrowersyjny (o czym świadczy ilość komentarzy – na dzisiaj jest ich aż 156!), wymagający od społeczeństwa łamania schematu idealnego związku i potrzeby partnerstwa. 

Zuzanna Kowner, Skarpetki nie do pary

W stronę sieci. Czasopisma kulturalne a nowe technologie

Serdecznie zapraszamy na ostatnie w tym roku spotkanie z cyklu „Kawa i czasopisma”. Rozpoczniemy je od prezentacji czasopisma „Rita Baum”, a następnie przejdziemy do dyskusji na temat możliwości, jakie stwarza Internet przy tworzeniu i wydawaniu czasopism kulturalnych.

Po prezentacji czasopisma spytamy o różnice między wydaniami papierowymi a tymi w sieci. Zastanowimy się, na ile istotne jest obudowywanie inicjatywy wydawniczej wydarzeniami zewnętrznymi, które tworzą kontekst dla funkcjonowania kwartalnika.

W drugiej części spotkania otworzymy dyskusję na temat Internetu jako medium przynoszącego nową jakość w redagowaniu czasopism. Czy uczestnicy – nadawcy i odbiorcy – życia kulturalnego potrafią w pełni wykorzystać możliwości związane z publikacją w sieci? Na ile medium powinno wpływać na kształt publikowanych materiałów i czy adresat pism papierowych i internetowych jest tożsamy? Porozmawiamy o interaktywności wpisanej w projekty sieciowe, np. co daje możliwość komentowania publikowanych treści i kiedy ma ona sens, a także czy zaciera się różnica między nadawcą i odbiorcą, a tradycyjny podział na redakcję i czytelników z czasem przestanie istnieć.

Do rozmowy o szansach dla czasopism kulturalnych, jakie daje funkcjonowanie w sieci zaprosiliśmy Piotra Czerniawskiego, redaktora „Rity Baum”, Olę Wasilewską – graficzkę, redaktorkę wizualną czasopisma „Wakat”, Piotra Puldziana Płucienniczaka z Rozdzielczości Chleba oraz Macieja Jakubowiaka z „Dwutygodnika”.

Spotkanie poprowadzi Sylwia Głuszak.

8 grudnia (wtorek)
godz. 18.30 – spotkanie z „Ritą Baum”
godz. 19.00 – dyskusja „W stronę sieci”

Biblioteka Publiczna m.st. Warszawy, Koszykowa 26/28

Organizator Fundacja Otwarty Kod Kultury
Projekt współfinansuje m.st. Warszawa – Dzielnica Śródmieście

Zapraszamy!

Gwiazdka na książkę. Redaktorzy i redaktorki o mechanizmach rynku wydawniczego

Zapraszamy na grudniowe i ostatnie w tym roku spotkanie z cyklu „Kawa i czasopisma” w Katowicach, które odbędzie się 5 grudnia 15 (sobota) o godz. 17:00 w Bellmer Cafe, pl. Wolności 9. Tym razem chcemy porozmawiać o mechanizmach rynku wydawniczego w kontekście najnowszej literatury pięknej.

Wraz z naszymi gośćmi – prof. Zbigniewem Kadłubkiem oraz Ingmarem Villqistem („Fabryka Silesia”), Kingą Kasperek („artPAPIER”), Iloną Chylińską („FA-art”) – zastanowimy się, jakich zmian doświadczył ostatnio rynek literacki. Czy jest na nim miejsce dla literatury niszowej i awangardowej? Jak na rynku wydawniczym „radzą sobie” książki poetyckie? Jaki i czy w ogóle krytyka literacka wywiera wpływ na wydawców, księgarzy i czytelników?

Spotkanie poprowadzi Sonia Gwóźdź-Rusinek.

Wszystkich miłośników książek serdecznie zapraszamy do wspólnej dyskusji!

Czasopisma kulturalne jako medium studenckie – 18 listopada, godz. 18.30

Serdecznie zapraszamy na kolejne spotkanie z cyklu „Kawa i czasopisma”, podczas którego gościć będziemy redakcją pisma „Jednorożec”, a w gronie przedstawicieli/ek mediów studenckich dyskutować o tym, jak w kontekście tychże mediów rozpatrywać czasopisma kulturalne.

„Jednorożec” to nowe czasopismo, które powstało z inicjatywy studentów Uniwersytetu Warszawskiego. Pomysłodawców i zarazem redaktorów naczelnych – Martę Marciniak i Michała Stefaniaka, spytamy o genezę projektu, współpracę ze studentami, ambicje artystyczne i wydawnicze „Jednorożca”, a także o to, jak im idzie dialog z innymi czasopismami – i do kogo im najbliżej? Kto zabiega o publikację w „Jednorożcu”, jakie echa aktywności pisma docierają do redakcji? Jako że pismo współpracuje „z malarzami, grafikami, fotografami, rzeźbiarzami, poetami, dramaturgami, prozaikami, felietonistami, muzykologami”, namówimy redaktorów do prezentacji łamów od strony wizualnej/ graficznej.

Drugą część spotkania wypełni debata, w której wezmą udział przedstawiciele redakcji „Niewinnych Czarodziejów” (portalu studencko-doktoranckiego „na licencji koła naukowego przy Wydziale Polonistyki UW”) – Łukasz Żurek i Justyna Kot, dwumiesięcznika studentów UW „UW/AŻAJ” – Piotr Sarmini i Adam Wierzbicki, magazynu studenckiego Instytutu Dziennikarstwa UW „PDF” – Karolina Mierzyńska, Radia UKSW – Anna Bujno (z działu kultura) oraz Radia Kampus – Katarzyna Rodek. Z zaproszonymi gośćmi porozmawiamy o tym, jak postrzegają współpracę między czasopismami kulturalnymi a mediami studenckimi o różnym profilu, na ile i w jakim zakresie dochodzi do współpracy. Zadamy pytanie o to, jakimi czasopismami – literackimi, artystycznymi, a może bardziej społeczno-kulturalnymi lub społeczno-politycznymi interesują się studenci? Czy kreowanie audycji radiowych, odsłon portalu, debat literackich i kulturalnych na uczelni sprzyja zainteresowaniu obiegiem czasopiśmienniczym? Na ile i w jakim sensie media studenckie o szerokich kompetencjach i zasięgu skłonne byłyby wesprzeć wyspecjalizowane czasopisma w formie medialnego wzmacniania ich przekazu? Spotkanie poprowadzi Eliza Kącka.

——————

18 listopada (środa), Miejska Biblioteka Publiczna (ul. Koszykowa 26/28)

spotkanie z redakcją czasopisma „Jednorożec”– godz. 18.30

debata: Czasopisma kulturalne jako medium studenckie – 18.50

——————

,,Jednorożec” to inicjatywa studentów Uniwersytetu Warszawskiego, Marty Marciniak i Michała Stefaniaka. Powstała ona w odpowiedzi na potrzeby młodych artystów. Chcemy stworzyć im przestrzeń do wymiany myśli z innymi twórcami, ale też z odbiorcami sztuki i jej patronami oraz ułatwić młodej artystycznej pepinierze zaistnienie w polskim środowisku artystycznym. (…) Czasopismo można znaleźć w wersji drukowanej na wybranych warszawskich uczelniach oraz w Bibliotece Uniwersytetu Warszawskiego, jest też dostępne online.

(ze strony pisma http://jednorozec.uw.edu.pl/onas/)

——————

Organizator Fundacja Otwarty Kod Kultury

Projekt współfinansuje m.st. Warszawa – Dzielnica Śródmieście

„Kawa i czasopisma” w Katowicach: relacja ze spotkania „Spis lektur. Kanon literacki według redaktorów i redaktorek czasopism”

Pierwsze po wakacyjnej przerwie spotkanie w ramach katowickiej odsłony cyklu „Kawa i czasopisma” odbyło się 3 października w Cafe Bellmer. Tym razem tematem spotkania był „Spis lektur. Kanon literacki według redaktorów i redaktorek czasopism”.

Gośćmi Sonii Gwóźdź-Rusinek byli: prof. Zbigniew Kadłubek – członek redakcji „Fabryki Silesii”, pracownik Uniwersytetu Śląskiego, filolog klasyczny, komparatysta, eseista, tłumacz; prof. Krzysztof Uniłowski – członek redakcji „FA-artu”, krytyk literacki, pracownik Uniwersytetu Śląskiego; dr Wojciech Rusinek – redaktor działu „Literatura” w dwutygodniku internetowym „ArtPapier”, nauczyciel języka polskiego; Agnieszka Wójtowicz-Zając – krytyczka literacka, doktorantka Instytutu Nauk o Literaturze Polskiej im. I. Opackiego.

Zarówno nowa lokalizacja, jak i weekendowy czas spotkania zauważalnie zmieniły jego charakter na bardziej swobodny. W sobotnie popołudnie w kawiarni było gwarno i tłoczno, rozmowie przysłuchiwali się zarówno stali bywalcy, jak i nowi goście „Kawy i czasopism”, publiczność chętnie zabierała też głos w dyskusji.

Wstępem do rozmowy była prezentacja książki Zbigniewa Kadłubka „99 książek, czyli mały kanon górnośląski”. Autor wyjaśnił, czym jest kanon i jak ważna, jego zdaniem, jest jego rola w odnajdywaniu swojej tożsamości i odpowiedzi na pytanie „jak żyć?”. Tradycyjnie już, polemikę z profesorem Kadłubkiem podjął prof. Krzysztof Uniłowski, krytycznie odnoszący się do tworzenia kanonów literackich. Jednak obaj rozmówcy zgodzili się, że taki kanon jest potrzebny także jego przeciwnikom, choćby po to, by go zakwestionować, zdekonstruować czy uczynić istotnym tematem dyskusji o literaturze. Wojciech Rusinek, który na co dzień uczy języka polskiego w II LO im. M. Konopnickiej w Katowicach, opowiedział o trudnym kompromisie, jakim jest dla nauczyciela próba pogodzenia wymagań maturalnych z chęcią nauczenia młodych ludzi indywidualnego podejścia do literatury. Temat obowiązujących lektur szkolnych wprowadził do dyskusji dużo emocji, zwłaszcza w kwestii twórczości Sienkiewicza i Orzeszkowej. Agnieszka Wójtowicz-Zając mówiła o miejscu literatury tworzonej przez kobiety w kanonie literackim, a także ich znikomej obecności w spisie lektur szkolnych.

Zastanawiano się także, czemu przede wszystkim powinna służyć literatura i czy współczesna młodzież w ogóle chce czytać książki. Porównywano obecne pokolenie z pokoleniem ich rodziców. A co z literaturą popularną? Czy czytelnicy literatury wampirycznej, horrorów, kryminałów i romansów również tworzą swoje kanony? Według dr. Mikołaja Marceli, obecnego wśród publiczności specjalisty w dziedzinie literatury popularnej – tak właśnie się dzieje. Nie inaczej wygląda sytuacja na blogach literackich oraz stronach fanowskich. Tam też, żeby uzyskać pewną „przynależność”, należy znać określone książki. A jeśli uznamy, że kanony literackie są potrzebne, to kto powinien je tworzyć? Czytelnicy, czy tak zwana „grupa ekspertów”? Niestety ze względu na ograniczenia czasowe (spotkanie trwało półtorej godziny) ta ciekawa i emocjonująca dyskusja pozostawiła wiele pytań bez odpowiedzi i pewien niedosyt.

Magdalena Micuła

Zdjęcia: Jonasz Plaskota

Jak i kogo leczyć z nieczytania, czyli czy da się wypromować czytelnictwo?

Mamy przyjemność zaprosić na kolejne z cyklu spotkanie, które odbędzie się 6 października o 18.30 w kawiarni&księgarni Tarabuk. Tym razem naszym gościem będzie redakcja kwartalnika „Kultura Współczesna”.

Rozmowę rozpoczniemy od pytań o profil czasopisma, strategię wydawniczą redakcji, najbliższe plany i perspektywy rozwoju. O czasopiśmie opowie sekretarz redakcji – Bartosz Raducha, którego spytamy m.in. o to, w jakim sensie i na ile sama „Kultura Współczesna” ma się za czasopismo akademickie, a w jakim pozostaje pismem i medium kulturalnym? Na ile nastawiona jest na wewnątrz- i międzyśrodowiskowy dialog?

Od pytań o profil pisma przejdziemy do rozmowy o niedawno wydanym numerze: „Od animacji lektury do animacji kultury”. Artykuły w nim zawarte prowokują do namysłu nie tylko nad relacją między tytułowymi ścieżkami animacji, ale też nad stanem czytelnictwa w Polsce. O czytaniu i animacji lektury będziemy dyskutować z redaktorem i autorkami numeru. Zastanowimy się nad możliwymi strategiami wspomagania rozwoju czytelnictwa i spytamy o sensowność/skuteczność medialnych kampanii propagujących czytanie. Spytamy, jak rozumieć animowanie lektury, kto i jak może się w nie praktycznie angażować. Nasze rozważania oprzemy także o zawartość pierwszego numer wrocławskiego pisma „Przerzutnia”, jako że tematyka tego inicjalnego numeru koresponduje z dyskutowanym problemem.

W spotkaniu wezmą udział przedstawiciele redakcji „Kultury Współczesnej” (z sekretarzem – Bartoszem Raduchą), a w roli dyskutantów w drugiej części – naukowcy i pracownicy Biblioteki Narodowej: dr Roman Chymkowski – redaktor numeru oraz autorki tekstów – dr Weronika Parfianowicz-Vertun i Joanna Cieloch-Niewiadomska. Spotkanie poprowadzi Eliza Kącka.

                                                 

Kwartalnik „Kultura Współczesna. Teorie. Interpretacje. Praktyka” wydawany jest nieprzerwanie od 1993 roku – najpierw przez Instytut Kultury, a od 2003 roku przez Narodowe Centrum Kultury. (…) Pismo, zachowując status kwartalnika naukowego o wyraźnym kulturoznawczym rodowodzie, wpisującego się w najbardziej aktualne debaty poświęcone kulturze, naukom o kulturze, jak również zjawiskom okołokulturowym, jest otwarte na inne środowiska kulturo- i opiniotwórcze w kraju i za granicą, pragnie być forum wymiany myśli i dyskusji wykraczających poza Akademię.

Organizator Fundacja Otwarty Kod Kultury.
Projekt współfinansuje m.st. Warszawa – Dzielnica Śródmieście

Spis lektur. Kanon literacki według redaktorów i redaktorek czasopism

Serdecznie zapraszamy na pierwsze w jesiennej edycji spotkanie z cyklu Kawa i Czasopisma w Katowicach!

Jesienią przenosimy się do nowego miejsca: Bellmer Cafe przy Pl. Wolności 9 w Katowicach. Pierwsze spotkanie, w sobotę 3 października o godz. 17:00,  zostanie poświęcone kanonowi literackiemu – Spis lektur. Kanon literacki według redaktorów i redaktorek czasopism.

Gośćmi Soni Gwóźdź-Rusinek będą prof. Zbigniew Kadłubek (członek redakcji „Fabryki Silesii”, pracownik Uniwersytetu Śląskiego, filolog klasyczny i komparatysta, zajmujący się eseistyką oraz tłumaczeniami), prof. Krzysztof Uniłowski (członek redakcji „FA-artu” oraz pracownik Uniwersytetu Śląskiego, krytyk literacki i historyk literatury) oraz dr Wojciech Rusinek (redaktor działu „Literatura” w dwutygodniku internetowym „ArtPapier”, a także nauczyciel języka polskiego w II LO im. M. Konopnickiej w Katowicach), oraz Agnieszka Wójtowicz-Zając (doktorantka Instytutu Nauk o Literaturze Polskiej im. I. Opackiego, a także krytyczka literacka, publikowała m.in. w „ArtPapierze”, „Opcjach”, „Śląsku”, „Toposie”) oraz autorka artykułów i esejów publikowanych w tomach naukowych.

Czy istnieje jeszcze kanon literacki? A jeśli tak, to co miałoby/mogłoby się w nim znaleźć? I jak ma się pojęcie kanonu literackiego do szkolnego spisu lektur obowiązkowych? Na te i inne pytania spróbują odpowiedzieć nasi goście – do aktywnego udziału zapraszamy także publiczność!

Więcej informacji na Facebooku i stronie wydarzenia Spis lektur. Kanon literacki według redaktorów i redaktorek czasopism.

Literatura najnowsza według redaktorów i redaktorek czasopism- zaproszenie na spotkanie

Ostatnia przed wakacjami dyskusja pt.: Literatura najnowsza według redaktorów i redaktorek czasopism kulturalno-artystycznych, odbędzie się 30 czerwca (wtorek) o godzinie 19:00.

Zapraszamy do Tarabuka!( ul. Browarna 6)

Gdzie występuje polska literatura najnowsza? Czym się żywi? Jakie ma preferencje?
Czy dobrze rozwija się w środowisku czasopism literackich?
Czy tworzą one sprzyjający ekosystem – a jeśli tak (lub nie), z czego to wynika?

Innymi słowy: jaki wizerunek literatury najnowszej kreują czasopisma literackie. Jak ich redaktorzy oceniają pisaną teraz poezję i prozę?
W jakim kierunku zmierza polska literatura i jaki wpływ na kształtowanie tej ścieżki mają – i mogłyby mieć – czasopisma właśnie?
Czy istnieje w naszym kraju życie literackie i jaką rolę odgrywają w nim redaktorzy-czytelnicy? Czy ta rola ich satysfakcjonuje?

Te i podobne pytania chcielibyśmy zadać redaktorom i redaktorkom czasopism kulturalno-artystycznym. Jesteśmy ciekawi ich
doświadczeń i opinii, uważamy bowiem, że nie powinno się pomijać ich zdania w kształtowaniu debaty o polskiej literaturze najnowszej.

Rozmowę poprowadzi Eliza Kącka.
Dyskusję otwieramy także na głosy czytelników i sympatyków czasopism literackich.

Cykl Kawa i czasopisma dofinansowuje m.st. Warszawa – Dzielnica Śródmieście.

Adres wydarzenia na FB: https://www.facebook.com/events/1627981060748008/

Kawa i Czasopisma w Katowicach: Ostatni dzwonek dla humanistyki

Zapraszamy na ostatnie, przedwakacyjne spotkanie z cyklu „Kawa i Czasopisma”. Spotykamy się 25.06 (czwartek) o 18:00 w kawiarence CINiBA.Tym razem, pod koniec roku akademickiego i szkolnego, chcielibyśmy porozmawiać o kondycji humanistyki, jej kryzysie i dalszych perspektywach.
Czy kształcenie humanistyczne ma dziś sens praktyczny? Czy musi go mieć? Jak powinno wyglądać na niższych etapach edukacji? Skąd przekonanie o kryzysie humanistyki na uniwersytetach?

W kawiarence Centrum Informacji Naukowej i Biblioteki Akademickiej (CINiBA) w Katowicach gościć będziemy:

Zbigniewa Kadłubka (UŚ, „Fabryka Silesia”)
Mirosława Tyla (UŚ, „Opcje”)
Monikę Glosowitz („artPapier”, „Opcje”)
Martę Baron (UŚ, „FA-art”)

Zapraszamy wszystkich chętnych do dyskusji.

Organizatorami spotkań są Fundacja Otwarty Kod Kultury oraz Centrum Informacji Naukowej i Biblioteka Akademicka (CINiBA)

Zadanie współfinansowane z budżetu Miasta Katowice

Niesamowity Śląsk – „Kawa i Czasopisma” w Katowicach

21 maja o 18.00 w kawiarence Centrum Informacji Naukowej i Bibliotece Akademickiej odbyło się trzecie już spotkanie z cyklu „Kawa i Czasopisma” w Katowicach. Tym razem spotkanie poświęcone zostało kategorii niesamowitego w literaturze oraz szeroko rozumianej fantastyce. Gośćmi spotkania byli prof. Krzysztof Uniłowski, pracownik naukowy Instytutu Nauk o Literaturze Polskiej im. I. Opackiego, a także krytyk literacki i zastępca redaktora naczelnego „FA-artu”, oraz Piotr Gorliński-Kucik, doktorant w tym samym instytucie i współpracujący z kwartalnikiem „FA-art” autor publikacji, a także Anna Kańtoch, pisarka i reprezentantka Śląskiego Klubu Fantastyki. Wśród publiczności pojawiły się osoby związane zarówno z „FA-artem”, Śląskim Klubem Fantastyki oraz innymi czasopismami literackimi z regionu, a także miłośnicy literatury spod znaku fantastyki. Spotkanie poprowadziła Sonia Gwóźdź-Rusinek.

Dyskutanci rozmawiali przede wszystkim o niesamowitości nie tyle w ujęciu freudowskim, co o wrażeniu, które Anna Kańtoch określiła jako „ciarki na plecach”. Odwoływano się zarówno do klasyki gatunków szeroko pojętej fantastyki, jak i do najnowszych propozycji polskich pisarzy. Rozmawiano o rozwoju i zanikaniu poszczególnych gatunków, różnicach pomiędzy fantasy, science fiction a horrorem oraz o zacieraniu granic między nimi we współczesnej literaturze. Anna Kańtoch reprezentowała środowisko zarówno twórców, jak i miłośników literatury fantastycznej, Piotr Gorliński-Kucik oraz Krzysztof Uniłowski przede wszystkim prezentowali swoje koncepcje literatury fantastycznej oraz omawiali pomieszczone w ostatnim numerze „FA-artu” artykuły. W dyskusji pojawił się także temat niesamowitości i fantastycznego potencjału Śląska oraz pisarstwa Szczepana Twardocha, który wyrósł ze środowiska fantastyki i przebił się do tzw. „mainstreamu”, pozostając jednak w swojej twórczości wierny wątkom śląskim. Dyskutowano także o popularności fantastyki wśród czytelników, a także jej obecności w popkulturze i znanych, amerykańskich hitach ekranowych, których miłośnicy niekoniecznie chcą być kojarzeni ze środowiskiem fantastyki. Zarówno Anna Kańtoch, jak i reprezentanci uniwersytetu oraz „FA-artu” podkreślali większe możliwości twórcze, jakie daje fantastyka, m.in. za sprawą jej potencjału krytycznego wobec rzeczywistości.

Do dyskusji włączyła się także dość licznie zgromadzona publiczność. Spotkanie z niesamowitą literaturą umilała uczestnikom aromatyczna kawa, serwowana za darmo.

Na następne spotkanie zapraszamy już 25 czerwca, także do kawiarenki CINiBA na godzinę 18.00, tym razem rozmawiać będziemy o kryzysie, a może nawet końcu humanistyki.

Serdecznie zapraszamy!